Enkele gedachten over ademhaling in Aikido training
De Kongo-rikishi beelden die de poort naar het binnenste heiligdom van de Horyuji Tempel bewaken zijn de oudste in Japan. Van deze ‘Bewaker Koningen’ wordt gezegd dat zij meereisden met Shakyamuni Boeddha om als zijn lijfwachten te fungeren.
De rechter (Misshaku Kongo) heeft zijn mond open, symbolisch voor de eerste letter van het Sanskriet alfabet (’A’). De linker (Naraen Kongo) heeft zijn mond gesloten wat de laatste letter van het Sanskriet alfabet voorstelt (‘un’).
‘A-un’ wordt normaal gesproken gebruikt om de ademhaling van het bestaan voor te stellen – het Universum zoals die bestaat tussen de gecombineerde In-Yo tegenstellingen.
In het Westen wordt dit soms uitgesproken als het Indiase ‘Om’ of ‘Aum.’
In China wordt dit geassocieerd met Heng-Ha ademhalingsoefeningen binnen de….krijgskunsten. Er zijn beelden genaamd Heng Ha Er Jiang (哼哈二将, de twee Generaals Heng en Ha).
Om terug te keren naar Aikido – hier is iets interessants van de Aikido Grondlegger Morihei Ueshiba:
武産の武の阿吽の呼吸の理念力
De krijgskunst van Takemusu is de kracht van het principe van A-un ademhaling (kokyu)
Lijkt me nogal belangrijk!
Dan hebben we nog Gozo Shioda die zei dat ‘Ueshiba Sensei het altijd had over ademkracht, ademkracht (kokyu-ryoku)’.
Er wordt gezegd dat Aikido is ‘Te Staan op de Zwevende Brug van de Hemel’. De Zwevende Brug van de Hemel is het draaien van aan elkaar verbonden vuur en water. Vuur zet water in beweging, water wordt in beweging gezet door vuur. Vuur en water zijn één ding. Ze draaien in een spiraal. Ze zijn verstrengeld door Ki. Dat wordt bepaald door de adem ( ‘iki’) . Deze adem (’iki’) is Aiki.
Let op de laatste zin: ‘Dat wordt bepaald door de adem (‘iki’). Deze adem (‘iki’) is Aiki’.
Er wordt nogal veel gesproken over ademhaling in Aikido – ademkracht (kokyu-ryoku), ademhalingsmethode (kokyu-ho), ademworp (kokyu-nage) enzovoort.
Er is zelfs een deel in ‘Aiki Shinzui’ (een verzameling van essays van Morihei Ueshbia) genaamd 合気は息の妙用なり (‘Aiki is de mysterieuze werking van Iki (adem)’).
Daar is dat woord weer – ‘iki’.
Ueshiba gebruikte uiteraard ‘kokyu’ wanneer hij over de ademhaling sprak. Echter, hij gebruikte net zo vaak (misschien zelfs nog wel vaker) het woord ‘iki’.
In ‘Takemusu Aiki’ wordt bij het woord ‘kokyu’ op vele plaatsen zelfs de aantekening gemaakt dat het fonetisch moet worden uitgesproken als ‘iki’.
Dus waar komt dit ‘iki’ vandaan? Hier is een hint:
De ‘iki’ (adem) van Aikido’s kokyu-ho draait omhoog in een spiraal aan de rechterkant, draait naar beneden in een spiraal aan de linkerkant en leidt tot een verbinding tussen Water (‘I’) en Vuur (‘ki’).
We zien ook dat ‘iki’ een combinatie is van de tegengestelde In-Yo krachten van Water en Vuur om het ezelsbruggetje ‘iki’ te maken wat ook ‘adem’ betekent.
Vuur en Water, die de tegengestelde In-Yo krachten vertegenwoordigen, verschijnen niet alleen in de adem. Hier is een interessant segment van Morihei Ueshiba, oorspronkelijk gepubliceerd in de Juli 1978 uitgave van de Aikido Mansei News (Uitgave #51):
De reden waarom het Aiki wordt is omdat Vuur (‘Ka’) en Water (‘mi’) ‘Kami’ (‘God’) worden. Deze Kami (met andere woorden de oorsprong van Vuur en Water), wanneer we terugkeren naar het begin, van het Ene worden de oorsprong van de Geest en de oorsprong van het Fysieke gecreëerd. De structuur van deze wereld is gemaakt met dit Vuur en Water. Derhalve is deze wereld gevormd door Vuur en Water.
Ueshiba legt het hierboven op een voor hem ongewoon duidelijke manier uit. In feite is dit een één op één herformulering van de Chinese kosmologie, rechtstreeks uit de Taoïstische traditie, waarbinnen het Ene tot twee tegengestelde In-Yo krachten wordt die vervolgens de 10.000 verschijnselen vormen.
Ueshiba zegt hier dat alle dingen voortvloeien uit de Kami – van de goden – maar hij zegt ook dat hij eigenlijk wijst naar de traditionele kosmologie waarin alle dingen voortvloeien uit de interactie van de twee tegengestelde In-Yo krachten.
Nou voordat de Aiki politie ingrijpt – nee, ik beweer niet dat Morihei Ueshiba niet in de Shinto Kami geloofde.
Wat ik zeg is dat het belangrijk is om heel erg goed te kijken naar uitdrukkingen als ‘Aikido komt van God’ om vast te stellen wat hij zei met betrekking tot de technische methodologie.
Naar mijn mening zou bijvoorbeeld het worden van een volgeling van Omoto-kyo teneinde de eigen krijgskunst training te bevorderen (iets wat Ueshiba zelf ontmoedigde trouwens) waarschijnlijk niet zo productief zijn in martiale termen.
Hier zien we de verklaring nog enigszins uitgebreid:
火水（かみ）というのは体（物事の中心）であり、水火（いき）とは用（働き）であります。
Vuur en Water ( ‘ka’ + ‘mi’) is het lichaam (het centrum van het fysieke), Water en Vuur (‘I’ + ‘ki’) is het gebruik (actie).
(*Ueshiba gebruikt het Boeddhistische Baarmoeder Rijk (‘Taizo-kai’) voor het hierboven gebruikte woord ‘verzorg’).
Ueshiba noemde de ‘adem van de hemel’ ook wel de ‘adem van de zon en maan’ en kende dit een verticaal component toe. Hij noemde de ‘adem van de aarde’ de ‘adem van de getijden’ en kende dit een horizontaal component toe. De twee types van ademhaling vormen een kruis.
Het kruis is trouwens ook belangrijk. Zo belangrijk dat Ueshiba ‘Aikido’ soms schreef als ‘Aikiju’ (het ‘Aiki-kruis’) maar daarover een andere keer meer.
We zien hieronder (en op andere plaatsen waar het op dezelfde manier is geschreven) dat de twee types van ademhaling samen gecombineerd ‘iki’ worden.
Wanner hij ‘iki’ schreef (wat één enkel karakter is) schreef hij het vaak op een interessante manier, namelijk met twee Katakana karakters – ‘i’ en ‘ki’- en annoteerde daarbij twee met de hand getekende symbolen. De ‘I’ werd vervangen door een cirkel met 4 lijnen (waardoor het verdeeld werd in acht secties) en ‘ki’ werd vervangen door een vierkant, op dezelfde manier verdeeld.
Traditional Aikido Volume 5
In dit fragment uit ‘Traditional Aikido Volume 5: Training Works Wonders, by Morihiro Saito’, zien we dat Morihiro Saito zegt dat, ‘De Grondlegger de combinatie van de Driehoek-Cirkel-Vierkant uitlegde als (I) (ki) (adem), die de wortel vormt van de wetenschap.’
Morihei Ueshiba Voordrachten – let op de diagrammen
Eveneens uit Takemusu Aiki pagina 134:
De 8 krachten die de uitgebalanceerde tegengestelde krachten vormen van In en Yo werden door Morihei Ueshiba beschreven in een artikel in de Aikido Shimbun op 10 februari 1974:
Weet je nu nog niet hoe te ademen? Wees niet verbaasd. Ademtraining is een complex en enigszins delicate taak. De meeste tradities plaatsen het ergens onder de meer gevorderde training in hun pedagogische structuur.
Om dit via het internet te beschrijven ‘hoe dit te doen’ is voor mij een te ontmoedigende opdracht. Dus als je daar naar op zoekt ben zal je teleurgesteld zijn.
Ik zal toch echt vooral wijzen naar de dieper liggende bedoelingen in de geschriften van Morihei Ueshiba en hopen dat sommige mensen voldoende geïnteresseerd zullen raken om dit in hun eigen training te vervolgen.
Dat gezegd hebbende hoop ik dat je het bovenstaande interessant vond.
