De Goden Izanagi en Izanami op de Zwevende Brug van de Hemel
uit de serie “An Illustrated History of Japan” by Utagawa Hiroshige, circa 1847-1852
Honolulu Academy of Arts
*This is a Dutch translation of the article “Aikido and the Floating Bridge of Heaven – Izanagi and Izanami on the Bridge Connecting Heaven and Earth“, courtesy of Ernesto Lemke of Seikokan Aikido.
Izanagi en Izanami op de Brug die Hemel en Aarde verbindt
De ‘Zwevende Brug van de Hemel’ (‘Ame no Uki Hashi’) is een belangrijk deel van de Japanse creatie mythe.
Volgens de Kojiki (‘Document van Oude Zaken’) riepen de eerste goden twee heilige wezens op tot bestaan – de mannelijke essentie Izanagi (‘De Man die Uitnodigt’/伊邪那岐) en de vrouwelijke essentie Izanami (‘De Vrouw die Uitnodigt’/伊邪那美命). Deze twee wezens kregen de opdracht om de eerste landmassa’s op aarde te creëren. Terwijl ze de met juwelen bezette speer meenamen, stonden de twee heilige wezens op de Zwevende Brug van de Hemel en roerden in de zee met de juwelen speer en creëerden zo een maalstroom. Druppels zoutwater vielen van de speer en vormden het eerste eiland waarop de heilige wezens neerdaalden op aarde vanaf de Brug.
Er is nog veel meer (de Kojiki is een groots verhaal, een van ‘s werelds eerste soap opera’s) maar laten we voor nu eerst eens zien wat dit te maken heeft met….Aikido.
Hier vinden we een referentie van Aikido Grondlegger Morihei Ueshiba aan Ame no Uki Hashi:
合気道は「天の浮橋に立たされて」ということである。
Er wordt gezegd dat Aikido is ‘Te Staan op de Zwevende Brug van de Hemel’.
Dit is een van die prachtige poëtische uitdrukkingen van de Grondlegger waar mensen zo van houden – om deze vervolgens een paar minuten later weer te vergeten, zich nooit afvragend of O-Sensei impliciet (of zelfs expliciet) verwees naar een van de meest belangrijke principes van zijn kunst: Aikido, misschien heb je er wel eens van gehoord.
Is het belangrijk? Misschien niet. De principes begrijpen van dat wat je doet, of het nu ballet of honkbal is, leidt niet automatisch tot verbetering van die activiteit. Aan de andere kant, begrip van het onderliggende principe kan je misschien wel helpen om erachter te komen wat er fout gaat zodat je kunt werken aan hoe het goed moet. Het opent ook nieuwe mogelijkheden.
Als je Aikido bestudeert lijkt het me niet meer dan logisch om ook geïnteresseerd te zijn in wat de Grondlegger te zeggen had. Sterker nog, ik denk dat alle Aikido leerlingen echt de verantwoordelijkheid hebben om deze dingen zo goed mogelijk te begrijpen en bestuderen.
Als je niet aan Aikido doet, nou, ik bestudeer ook voldoende zaken die door niet-Aikido mensen zijn geschreven die interessante dingen doen waar ik meer van wil weten. Ook al snap ik niet altijd waar ze het over hebben, het helpt me in ieder geval om te weten wat ik niet weet. Geloof me, als iemand als Chen Xiaoweng in de buurt is en informatie verspreid dan ga ik op zijn minst een kijkje nemen.
Terug naar Morihei Ueshiba – hier wordt het belang van de Zwevende Brug nog nadrukkelijker:
この道は、天の浮橋に最初に立たなければならないのです。天の浮橋に立たねば合気は出て来ないのです。
Op de Weg moet je eerst staan op de Zwevende Brug van de Hemel. Als je niet staat op de Zwevende Brug van de Hemel zal Aiki niet voort kunnen komen.
Dat klinkt redelijk definitief – geen Zwevende Brug, geen Aiki. Nog zoiets voor de hand liggend – geen Aiki, geen Aikido.
Dus wat is ‘Aiki’? In de laatste Blog ‘Aikido zonder Vrede of Harmonie’ hebben we geprobeerd een technische vertaling te geven van de term ‘Aiki’ en ‘Take Musu Aiki’ en waar we op uit kwamen was:
‘Het in elkaar passen van tegengestelde krachten met behulp van Ki en het trainen van de aantrekkingskrachten die daardoor ontstaan.’
Laten we zien hoe zich dit verhoudt tot de Zwevende Brug:
We weten van bovenstaande citaat dat Morihei Ueshiba beweerde dat de Zwevende Brug een noodzakelijke voorwaarde is om Aiki te creëren. Verder kunnen we zien dat dit helder wordt wanneer de Grondlegger zegt:
天の浮橋は、天の武産の合気の土台の発祥であります。
De Zwevende Brug van de Hemel is de oorsprong van de fundering voor de Take Musu Aiki van de Hemel.
Nu wordt het (hopelijk) duidelijker dat op de Zwevende Brug van de Hemel staan een vereiste is voor Aikido omdat het de fundering vormt voor Take Musu Aiki (‘Het in elkaar passen van tegengestelde krachten met behulp van Ki en het trainen van de aantrekkingskrachten die daardoor ontstaan’). Laten we eens kijken hoe de Brug is geconstrueerd:
合気道は「天の浮橋に立たされて」ということである。天の浮橋は水火結んでめぐるということ。火は水を動かし、水は火によって動かさる。火も水も一つのものである。螺旋状にめぐる。気をもって絡むのである。それは、息によるものであり、この息が合気であります。
Er wordt gezegd dat Aikido is ‘Te Staan op de Zwevende Brug van de Hemel’. De Zwevende Brug van de Hemel is het draaien van aan elkaar verbonden vuur en water. Vuur zet water in beweging, water wordt in beweging gezet door vuur. Vuur en water zijn één ding. Ze draaien in een spiraal. Ze zijn verstrengeld door Ki. Dat wordt bepaald door de adem ( ‘iki’) . Deze adem (’iki’) is Aiki.
We komen dichterbij. ’ Vuur’ en ‘Water’ stellen de tegengestelde ‘In’ en ‘Yo’ krachten voor. In ‘Aikido zonder Vrede of Harmonie’ zagen we het belang van tegengestelde krachten die samen passen of zich verbinden met Ki. Sterker nog, de Grondlegger zei dat ‘Take Musu’ het trainen is van ‘Inryoku’ (‘Aantrekkingskracht’) die gecreëerd wordt wanneer tegengestelde krachten verbonden worden door Ki.
Nu zien we dat de Zwevende Brug van de Hemel, aangezien deze geconstrueerd is door tegengestelde krachten, inderdaad het fundament kan zijn voor ‘Take Musu Aiki.’
Misschien herinner je je het volgende citaat nog uit ‘Aikido zonder Vrede of Harmonie’ wat ook sprak over tegengestelde krachten:
上にア下にオ声と対照で気を結び、そこに引力が発生するのである。
‘Boven de klank ‘A’ en onder de klank ‘O’ – tegenstellingen, verbonden via Ki, daar wordt Aantrekkingskracht (‘Inryoku’) gecreëerd.’
Nu kunnen we deze klinkers eens wat nader bekijken en zien hoe Morihei Ueshiba deze gebruikte als ezelsbruggetje.
De ‘Zwevende Brug van de Hemel’(天の浮橋) is ‘AME-NO-U-UKI-HSAHI’ en bevat alle basis klinkers ‘A I U E O’ (je hebt deze klinkers misschien wel eens gehoord tijdens Misogi oefeningen). De klinkers vormen een ezelsbruggetje voor de beschrijving van het proces hoe de Zwevende Brug Hemel en Aarde verbindt.
A: 天(ア) 高天原 TA・KA・A・MA・HA・RA
‘De Hoge Vlakte van de Hemel’ is op zichzelf een ander ezelsbruggetje die we op een ander moment zullen verkennen.
I: 火(イ)
’Vuur’
U: 結(ウ) 産 MU・SU
De ‘Tai-Kyoku’ of ‘grote ultieme’ die vuur en water, hemel en aarde verbindt. Ook de verbinding of ‘musu’ in ‘Takemusu’
E: 水(エ)
“Water”
O: 地(オ) 淤能碁呂島 O・NO・KO・RO
Aarde’, letterlijk ‘Onokoro Eiland’, het oorspronkelijke eiland van Japan, gevormd door de goden die op de zwevende brug stonden.
En zo zit het. Een mooi compacte beschrijving van de Zwevende Brug. Toevallig (of niet) is het ook een goede beschrijving van de Chinese trainingsmethodologie belichaamd in Hemel-Aarde-Mens die we besproken hebben in ‘Aikido zonder Vrede of Harmonie.’
Hemel-Aarde-Mens, uit de Illustrated Explanations of Chen Family Taijiquan
Als je de twee vergelijkt kun je zien dat de Zwevende Brug en Hemel-Aarde-Mens in feite dezelfde trainingsmethodologie beschrijven.
De bovenstaande reeks klinkers beschrijven het concept van de fysieke methodologie van de Zwevende Brug (oftewel ‘Hemel-Aarde-Mens’). Deze klinkers werden vaak anders gerangschikt door Morihei Ueshiba om verschillende concepten voor te stellen. Bijvoorbeeld, de klinkers werden soms herschikt om de progressie van spirituele training en ontwikkeling uit te beelden. Misschien dat ik daar in de toekomst op inga, ik noem het nu om verwarring te voorkomen.
Voel je niet rot als je dit niet eerder had uitgevogeld. Niet iedereen begreep wat er aan de hand was toen Ueshiba klinkers reciteerde als geheugensteuntje voor extra lagen van betekenis. Hier is wat Koichi Tohei daarover te zeggen had:
Ik leerde Aikido van Morihei Ueshiba, eerst door alles te doen en later af te vragen waarom. Ueshiba Sensei was een meester in Ki en ook de grondlegger van Aikido. Hij was echter tevens een toegewijde volgeling van de Omotokyo religie en dit beïnvloedde de manier waarop hij Aikido onderwees. Het was vaak onmogelijk om zijn esoterische verklaringen te volgen. Ik trainde rigoureus in alle oefeningen die we moesten doen hoewel vele van de Omotokyo religie kwamen en onbegrijpelijk voor ons waren. Bijvoorbeeld, er werd van ons verwacht om het alfabet te reciteren in een andere volgorde. In plaats van de klinkers in het Japans uit te spreken als ‘AIUEO’ moesten we het keer na keer uitspreken als ‘AOUEI’ alsof deze nieuwe volgorde een diepere betekenis had.
We gaan verder en zien dat de tegengestelde krachten, aangesloten door Ki, elkaar voeden in onafgebroken spiralen. We zien ook dat Ueshiba ‘iki’ aandraagt, wat erg belangrijk is maar dat zullen we op een later moment bespreken. Voor nu, herinner je je deze spiralen nog uit ‘Morihei Ueshiba, Budo en Kamae’?
Silk Reeling, uit de Illustrated Explanations of Chen Family Taijiquan
Hetzelfde proces waar Morihei Ueshiba over sprak met de Zwevende Brug wordt omschreven in Chen Taiji; de positieve en negatieve (flow en counter-flow van shun en ni) spiralen die door het lichaam heen kronkelen.
Enigszins meer daarover van Morihei Ueshiba:
左手は伊耶那岐、右手は伊耶那美、真中は天之御中主(あめのみなかぬし)、これは自分のことである。天の浮橋に立たされて、螺旋状にめぐることである。これを高天原(たかあまはら)という。天も地も一つのもの、水も火も一つのもの、みんな息から現れるのである。神の常動の現れである。合気の技は常動により出てくるのである。
De linkerhand is Izanagi, de rechter is Izanami, in het centrum is Ame-no-minakanushi, dit ben je zelf. Dit is te staan op de Zwevende Brug van de Hemel die in een spiraal draait. Dit wordt Taka-ama-hara genoemd. Hemel en Aarde zijn een eenheid, water en vuur zijn ook een eenheid, alles verschijnt door iki (breath). Dit is het oneindige verschijnen van de Kami. Aiki technieken komen oneindig tevoorschijn.
Izanagi en Izanami, de twee goden die op de Zwevende Brug van de Hemel stonden en die de wereld schiepen, weergegeven als In en Yo. Dit lijkt erg op de volgende Doka van Morihei Ueshiba:
右手をば陽にあらわし左手は陰にかえして相手みちびけ
Manifesteer Yo (yang) in de rechterhand, verander de linkerhand in In (yin) en leidt de tegenstander.
Ame-no-minakanushi was de eerste godheid die in de hemel verscheen – met andere woorden de ‘Baas’ die in het centrum stond.
Ueshiba zegt dat jij zelf de ‘Baas’ bent zoals in 我即宇宙・宇宙即我 ‘Ik ben het Universum, het Universum is mij.’ Dit is een erg simpel maar erg belangrijk punt. Het is ook nog een van die mooie poëtische uitdrukkingen van de Grondlegger waar mensen van houden – zonder te realiseren dat het ook nog eens een van de meest belangrijke technische instructies zou kunnen zijn die hij ooit gaf.
De ‘Baas’ staat op de Zwevende Brug, verbind de tegengestelde In-Yo krachten en beweegt in een spiraal. De beweging van de twee goden Izanagi en Izanami als zij paren, wordt, interessant genoeg, vaak uitgebeeld als een spiraal. Bovendien, toen Izanagi de zeeën roerde met de juwelen speer om het eerste land te creëren werd er een maalstroom (spiraal) gecreëerd.
Deze staat van zijn, zo zegt de Grondlegger, te staan op de Zwevende Brug, de tegengestelde In-Yo krachten verbindend en bewegende in een spiraal, is Taka-ama-hara – de Hemel om het zo maar te zeggen. Zoals gezegd in ‘Aikido en de Structuur van het Universum’, is dit een staat die volgens de Grondlegger bestaat in jezelf – met andere woorden, Aiki is een staat van zijn die gecreëerd wordt in je eigen lichaam en geest.
Dit verschilt nogal van een situatie waarin Aiki gedefinieerd wordt als dat je jezelf koppelt aan de een of ander externe conditie, zoals een partner of tegenstander. Dit versterkt het eerder gemaakte punt – jij bent zelf de ‘Baas’.
Om het samen te vatten – de Zwevende Brug van de Hemel, ook bekend als Hemel-Aarde-Mens, bestaat uit het creëren van een staat in jezelf waarbij je de tegengestelde krachten verbindt en die connectie uit via spiralen in het lichaam.
(Vertaald door Ernesto Lemke)
Christopher Li – Honolulu, HI